Saaie klusjes leiden tot geniale vondsten

Het overkomt me regelmatig dat ik naar een nieuw product kijk met een combinatie van verwondering en ontzag. Een innovatie die zowel mooi als eenvoudig is. En bovendien zo logisch lijkt, dat ik me afvraag waarom nog niemand daar eerder op gekomen is. Hetzelfde gevoel van bewondering heb ik bij een indrukwekkend muziekstuk. De bedenker ervan krijgt dan al snel het predicaat ‘geniaal’. Waarschijnlijk omdat ik niet kan verklaren hoe diegene tot dat geweldige resultaat is gekomen.

Het label geniaal zegt eigenlijk: dat is zo knap, dat lukt verder niemand. Jammer, want dat nodigt niet uit om het toch te gaan proberen. De natuur laat juist zien dat eenvoudigweg ‘proberen’ tot fantastische resultaten kan leiden. De evolutietheorie beschrijft heel mooi hoe dat in zijn werk gaat. Kort gezegd komt het neer op het ontstaan van zoveel mogelijk variaties. De variaties worden onderworpen aan een strenge selectie. Sommige werken niet en hebben daardoor een lagere overlevingskans. De variaties die wel werken, leven gemiddeld langer en kunnen zo hun nieuwe eigenschappen doorgeven via de voortplanting. De nieuwe eigenschap zal in de volgende generatie vaker voorkomen en zo ontwikkelen soorten zich steeds verder.

De kracht van het evolutieprincipe zit in de herhaling. Door stelselmatig iets te veranderen - miljoenen jaren lang - krijgen onvoorstelbaar veel variaties de kans zich te ‘bewijzen’. Dat is precies het proces dat we met het ontwikkelen van Ecofont doorlopen hebben. Heel veel proberen, afwijzen en nog eens proberen. Dat is helemaal niet zo geniaal, eerder hard werk en een heleboel geduld. Toch is het voor de meeste mensen een flinke uitdaging om telkens iets anders te proberen. We kiezen intuïtief voor de gebaande paden. Computers zijn veel beter in het stelselmatig uitproberen van andere mogelijkheden, die hebben geen last van intuïtie en worden dus niet afgeleid.

Een voordeel dat wij ‘uitproberende’ mensen hebben ten opzichte van de evolutie, is dat we elkaar kunnen vertellen over wat we geprobeerd hebben. Over wat wel werkt en wat niet. Dat scheelt tijd. De toegenomen wereldbevolking - zeven miljard inmiddels - helpt ook mee. Hoe meer mensen iets uitproberen, des te groter de kans dat daar geniale vondsten gedaan worden. En met behulp van computers en de toegenomen wereldwijde communicatiemiddelen wordt de slagkracht van al die mensen nog groter.

De ontwikkeling van de wereld is dan ook in een enorme stroomversnelling terecht gekomen. Een positieve welteverstaan. Want ondanks alles wat nog misgaat, is er geen enkele periode in het verleden waarin het gemiddelde welvaarts- en gezondheidsniveau van mensen hoger lag dan nu. De volgende uitdaging is om die verworvenheden duurzaam te maken. Wil je die uitdaging ook aangaan? Probeer dan eens iets anders!

Sprout Magazine, Alexander Kraaij